Transformatie binnen een organisatie vergt meer dan het implementeren van een nieuwe strategie, nieuwe processen of technologieën. Het vereist een fundamentele verschuiving in cultuur, mindset en gedrag van alle medewerkers. Het is geen geheim dat het succes van zo’n diepgaande organisatieverandering in sterke mate afhangt van de kwaliteit van het leiderschap. Een goede leider stippelt niet alleen de veranderkoers uit, maar zorgt dat de juiste mensen op de juiste plek komen en dat de veranderkracht in de organisatie een boost krijgt.
Een goede leider begrijpt dat het succes van elke organisatieverandering in de handen ligt van vele medewerkers die bijdragen en de verandering mee willen dragen. Mensen die anders willen leren werken, ruimte durven nemen, zich uit durven spreken als ze iets niet begrijpen of het ergens niet mee eens zijn, en mensen die durven experimenteren en innoveren. Mensen, met andere woorden, die zich mede-eigenaar voelen. Ook als het soms oncomfortabel voelt en als het einddoel nog niet helemaal helder voor ze is.
Een transitieproces is zwaar voor veel medewerkers. Het maakt ze onrustig of zelfs bang en ze nemen allerlei houdingen aan om maar niet te hoeven toegeven dat ze geen idee hebben. Deze mensen kunnen alleen leren als ze steun en vertrouwen voelen van het leiderschap, als ze hulp krijgen, mogen zoeken en merken dat het leiderschap serieus werkt om een cultuur te creëren waarin betrokkenheid, eigenaarschap, inclusie en autonomie de regel zijn in plaats van de uitzondering. Eén keer hardop iemand afrekenen die zoekt in het belang van de organisatieverandering, en de hele cultuurverandering is naar de haaien.
Voor elke leidinggevende in een organisatie is het super belangrijk om te begrijpen wat er mentaal gebeurt bij medewerkers in tijden van verandering. Om te zien wie het niet volgt, wie er al is, of wie hard op zoek is maar onrust heeft omdat het antwoord nog niet gevonden is (mensen die bewust tegenwerken laat ik hier even buiten beschouwing). Voor al deze mensen moet de leider een veilig, motiverend en lerend klimaat scheppen. Dat is in het belang van de medewerkers, maar nog veel meer in het belang van de organisatie zelf. Een leider kan dat niet alleen, maar heeft met zijn of haar persoonlijke gedrag wel een belangrijke sleutel in handen voor een duurzame verandering.
